Teknolojinin hayatımızın her alanına girmesiyle birlikte, suç kavramı da dijital bir boyut kazandı. İnternet bankacılığından sosyal medyaya, e-ticaretten kişisel verilerimize kadar birçok önemli bilgi artık dijital ortamda bulunmaktadır. Bu durum, “bilişim suçları” veya “siber suçlar” olarak adlandırılan yeni suç türlerini ortaya çıkarmıştır. Peki, Türk Ceza Kanunu (TCK) bu suçları nasıl tanımlıyor ve bu suçlara maruz kaldığınızda yasal haklarınız nelerdir? Bu yazıda, dijital dünyadaki en yaygın bilişim suçlarını, cezalarını ve kendinizi nasıl koruyabileceğinizi ele alıyoruz.
Bilişim Suçu Nedir?
Bilişim suçu, bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi teknolojik araçlar veya internet gibi bilişim sistemleri kullanılarak işlenen her türlü yasa dışı eylemi ifade eder. Türk Ceza Kanunu, “Bilişim Alanında Suçlar” başlığı altında (Madde 243-246) bu suçları özel olarak düzenlemiştir.
Yaygın Bilişim Suçları ve Cezaları
1. Bilişim Sistemine Girme (TCK Madde 243) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına hukuka aykırı olarak girmek ve orada kalmaya devam etmek suçtur. Başkasının sosyal medya hesabına, e-postasına veya bilgisayarına izinsizce erişmek bu suça örnektir.
- Cezası: Bir yıla kadar hapis veya adli para cezası. Eğer sistemdeki veriler yok olur veya değişirse, ceza altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına dönüşür.
2. Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme (TCK Madde 244) Bir bilişim sisteminin işleyişini engellemek, bozmak, sistemdeki verileri silmek, değiştirmek, bozmak veya erişilmez kılmak bu suçu oluşturur. Şirketlerin web sitelerine yönelik DDOS saldırıları veya kişisel bilgisayarlardaki verilerin şifrelenerek fidye istenmesi (ransomware) bu kapsama girer.
- Cezası: Bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası.
3. Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması (TCK Madde 245) Başkasına ait bir banka veya kredi kartını ele geçirerek veya bilgilerini kopyalayarak (phishing/oltalama gibi yöntemlerle) haksız çıkar sağlamak ciddi bir bilişim suçudur.
- Cezası: Üç yıldan altı yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası.
4. Yasak Cihaz veya Programlar (TCK Madde 245/A) Bir bilişim suçunu işlemek amacıyla özel olarak hazırlanmış cihaz, program, parola veya güvenlik kodlarını üretmek, satmak veya bulundurmak da başlı başına bir suçtur.
- Cezası: Bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası.
Bilişim Suçlarına Karşı Kendinizi Nasıl Korursunuz?
- Güçlü Parolalar Kullanın: Tüm hesaplarınız için tahmin edilmesi zor, büyük-küçük harf, rakam ve sembol içeren farklı parolalar belirleyin.
- İki Faktörlü Kimlik Doğrulamayı (2FA) Aktif Edin: E-posta ve sosyal medya hesaplarınızda bu ek güvenlik katmanını mutlaka kullanın.
- Phishing (Oltalama) E-postalarına Dikkat Edin: Tanımadığınız kaynaklardan gelen, şüpheli linkler veya ekler içeren e-postaları açmayın. Bankanız veya resmi kurumlar sizden asla e-posta yoluyla parola istemez.
- Güvenli İnternet Bağlantıları Kullanın: Halka açık ve şifresiz Wi-Fi ağlarında bankacılık gibi hassas işlemler yapmaktan kaçının.
- Yazılımlarınızı Güncel Tutun: İşletim sisteminizi ve antivirüs programınızı düzenli olarak güncelleyerek güvenlik açıklarına karşı önlem alın.
Bilişim Suçunun Mağduru Olduğunuzda Ne Yapmalısınız?
Eğer bir bilişim suçuna maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, delilleri (ekran görüntüleri, e-postalar, log kayıtları vb.) kaybetmeden en yakın Cumhuriyet Başsavcılığı’na veya Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne şikayette bulunmalısınız. Sürecin karmaşıklığı ve teknik detayları nedeniyle bir bilişim hukuku avukatından destek almanız, haklarınızı en etkili şekilde savunmanızı sağlayacaktır.
Sonuç
Dijital dünya fırsatlar sunduğu kadar riskler de barındırmaktadır. Bilişim suçları, hem bireyler hem de kurumlar için ciddi maddi ve manevi kayıplara yol açabilir. Yasal haklarınızı bilmek ve temel siber güvenlik önlemlerini almak, bu dijital çağda kendinizi korumanın en etkili yoludur.
