İnternetten satış yapmak, günümüzün en popüler ve kârlı ticaret modellerinden biridir. Düşük başlangıç maliyetleri ve geniş müşteri kitlesine ulaşma imkanı sunan e-ticaret, aynı zamanda hem satıcıya hem de tüketiciye yönelik ciddi yasal sorumlulukları da beraberinde getirir. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun başta olmak üzere birçok düzenleme, online satıcıların uyması gereken kuralları net bir şekilde belirlemiştir. Sadece ürün satmaya odaklanıp bu yasal yükümlülükleri göz ardı etmek, ağır idari para cezaları ve müşteri güveninin kaybı gibi olumsuz sonuçlar doğurabilir. İşte e-ticaret siteniz için olmazsa olmaz yasal yükümlülükler:
1. Bilgilendirme Yükümlülüğü ve Site İçerikleri
Müşteriniz sizden bir ürün almadan önce, kim olduğunuzu ve temel işlem koşullarını net bir şekilde bilmelidir. Web sitenizde kolayca erişilebilir bir “Hakkımızda” veya “İletişim” sayfasında şu bilgiler mutlaka bulunmalıdır:
- Ticari unvanınız, MERSİS numaranız ve vergi kimlik numaranız.
- İşletmenizin merkezi adresi ve iletişim bilgileri (telefon, e-posta, varsa KEP adresi).
- Üyesi olduğunuz meslek odası gibi bilgiler.
2. Mesafeli Satış Sözleşmesi ve Ön Bilgilendirme Formu
Bu iki belge, online satışların hukuki temelini oluşturur ve yasal olarak zorunludur.
- Ön Bilgilendirme Formu: Müşteri, ödeme işlemini yapmadan hemen önce, siparişin tüm detaylarını içeren bu formu görmeli ve onaylamalıdır. Formda; ürünün temel nitelikleri, KDV dahil toplam fiyatı, kargo ücretleri, ödeme ve teslimat bilgileri ve en önemlisi cayma hakkının nasıl kullanılacağı açıkça belirtilmelidir.
- Mesafeli Satış Sözleşmesi: Bu, alıcı ve satıcı arasındaki asıl sözleşmedir. Ön bilgilendirme formundaki bilgileri içerir ve alıcı tarafından elektronik olarak onaylanmalıdır. Satıcı, bu sözleşmenin bir kopyasını e-posta gibi kalıcı bir veri saklayıcısıyla tüketiciye göndermek ve bu gönderimi ispatlamakla yükümlüdür.
3. 14 Günlük Koşulsuz Cayma Hakkı
Tüketici hukukunun e-ticaretteki en temel kuralıdır. Müşteriniz, ürünü teslim aldığı tarihten itibaren 14 gün içinde hiçbir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayma hakkına sahiptir.
- Müşteri cayma hakkını kullandığında, satıcı, kargo bedeli dahil ürün için ödenen tüm tutarı 14 gün içinde iade etmek zorundadır.
- Müşteri ise ürünü, cayma bildirimini yaptığı tarihten itibaren 10 gün içinde satıcıya geri göndermelidir.
- İstisnalar: Cayma hakkı; kişiye özel üretilen ürünler, çabuk bozulan gıdalar, tek kullanımlık ürünler, anında teslim edilen dijital içerikler ve tüketicinin onayıyla hizmetin ifasına başlanmışsa geçerli değildir. Bu istisnaların sözleşmede açıkça belirtilmesi gerekir.
4. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) Uyumu
E-ticaret siteleri, müşterilerinden isim, adres, telefon, e-posta, T.C. kimlik numarası ve kredi kartı bilgileri gibi çok sayıda kişisel veri toplar. Bu verilerin işlenmesi KVKK’ya tabiidir.
- Aydınlatma Metni: Sitenizde, hangi kişisel verileri neden ve nasıl topladığınızı, ne kadar süre sakladığınızı ve ilgili kişinin haklarını açıklayan bir metin bulunmalıdır.
- Açık Rıza: Müşterilerinize kampanya, indirim gibi ticari amaçlı SMS veya e-posta göndermek için onlardan önceden ve açıkça izin (onay kutucuğu vb. ile) almanız zorunludur.
- Veri Güvenliği: Topladığınız kişisel verilerin güvenliğini sağlamak için gerekli teknik ve idari tedbirleri almalısınız.
5. Ticari Elektronik İletiler (Pazarlama İzinleri)
Müşterilerinize reklam veya kampanya içerikli e-posta ve SMS göndermek için mutlaka önceden izin almış olmanız gerekir. Her iletide, alıcının hiçbir ücret ödemeden listeden ayrılabilmesi için bir ret mekanizması (örneğin, “SMS almak istemiyorsanız HAYIR yazıp X’e gönderin” veya e-postalarda “üyelikten ayrıl” linki) sunulmalıdır. Bu izinler İleti Yönetim Sistemi (İYS) üzerinden de yönetilmelidir.
Sonuç
Başarılı bir e-ticaret girişimi, sadece iyi bir ürün ve pazarlama stratejisinden ibaret değildir. Yasal yükümlülüklere tam uyum, hem sizi idari cezalardan korur hem de müşterilerinizin gözünde güvenilir ve şeffaf bir marka imajı oluşturur. İşletmenizi kurarken veya mevcut operasyonlarınızı gözden geçirirken, web sitenizin, sözleşmelerinizin ve operasyonel süreçlerinizin bir e-ticaret hukuku uzmanı tarafından incelenmesi, sizi gelecekteki büyük risklerden koruyacaktır.
